2. Strefa wiedzy

Działania podejmowane w ramach tego filaru skupiają się przede wszystkim wokół wspierania środowisk lokalnych oraz wokół dążenia do rozwiązywania ważnych z punktu widzenia interesariuszy problemów społecznych.

Choć idea zaangażowania społecznego w praktyce może być realizowana na bardzo wiele sposobów to jednak wraz z rosnącą świadomością polskich przedsiębiorców coraz częściej przybiera ona formę długotrwałej współpracy między przedstawicielami biznesu i NGO.

Według ONZ (2003) partnerstwo to dobrowolna i kooperacyjna relacja zawarta pomiędzy różnymi sektorami (np. biznesem i NGO) w której partnerzy zgadzają się na połączenie sił w celu podjęcia wspólnych działań.

Według specjalistów ds. CSR zawieranie partnerstw w ramach współpracy międzysektorowej to obecnie jedno z najbardziej efektywnych narzędzi zmierzających do zaspokojenia potrzeb społecznych w takich obszarach jak: edukacja i kultura, zdrowie czy rozwój przedsiębiorczości.

Dzięki rosnącej popularności koncepcji CSR wśród strategii biznesowych polskich przedsiębiorstw współczesny biznes dysponuje coraz większą ilością narzędzi umożliwiających aktywne angażowanie się w sferę społeczną.

Biznes i NGO to podmioty, które różnią się między sobą nie tylko celem istnienia, ale także priorytetami, stylem pracy oraz sposobem komunikowania się.

W procesie doboru partnera warto docenić przede wszystkim te organizacje, które:

Organizacje pozarządowe, które nie czekają z założonymi rękami na to co przyniesie los i które dodatkowo cechuje optymizm, kreatywność, umiejętność inspirowania do wspólnego działania oraz niepoddawanie się w obliczu przeszkód i niepowodzeń to nie tylko gwarancja owocnej współpracy, ale przede wszystkim szansa na dokonanie realnych zmian społecznych.

Podstawę dla realizowania usystematyzowanego procesu angażowania interesariuszy stanowi m.in. standard AA1000SES, będący częścią grupy standardów opracowanych przez AccountAbility.

Standard AA1000SES dostarcza niezbędnych informacji oraz wskazówek potrzebnych do przeprowadzenia procesu dialogu z interesariuszami (w tym również NGO) prowadzącego do wypracowania konkretnych strategii, planów działania, sposobów ich realizacji, komunikacji i rozliczalności.

Przygotowując się do pierwszego spotkania z potencjalnym partnerem należy mieć na uwadze fakt, że sektor organizacji pozarządowych rządzi się zupełnie innymi standardami i wymaganiami niż organizacje biznesowe, których celem jest przede wszystkim maksymalizacja zysku.

Podczas pierwszego spotkania z NGO na pierwszy plan wysuwają się również kwestie wizerunkowe, które jako przedstawiciel biznesu również powinieneś poddać ocenie. Składają się na nie takie elementy jak:

Zwieńczeniem rozmów z NGO jest zawarcie pisemnego porozumienia, precyzującego w sposób szczegółowy zakres wzajemnej współpracy oraz wynikające z niej zobowiązania dla każdej ze stron.

Dokument ten może składać się z następujących elementów:

Pamiętaj jednak, że umowa o współpracy to tzw. umowa nienazwana i trudno jest wskazać jej uniwersalna wersję tak aby nadawała się ona do zastosowania w każdej sytuacji.

Etapem podsumowującym współpracę biznesu i NGO jest ewaluacja zrealizowanego wspólnie przedsięwzięcia, czyli dokonanie oceny efektywności projektu według wcześniej zdefiniowanych kryteriów oraz porównanie osiągniętych rezultatów ze wstępnymi zamierzeniami.

Odpowiadają za to obydwie strony, czyli zarówno NGO jak i Biznes.

Ewaluacja projektu nie może obejść się bez konieczności zbierania szczegółowych informacji na temat przebiegu poszczególnych etapów projektu.

Do najpopularniejszych metod zbierania danych zalicza się m.in.:

O ile analiza klasycznych danych ekonomicznych nie przysparza organizacjom pozarządowym większego problemu to sporym wyzwaniem okazuje się już zmierzenie zaangażowania społecznego oraz jego oddziaływania na społeczeństwo.

Rozwiązaniem tego problemu może okazać się zastosowanie modelu LGB lub analizy SROI.

Model LGB to opracowane 20 lat temu przez London Benchmarking Group skuteczne narzędzie pozwalające na całościowe zmierzenie zaangażowania społecznego danej organizacji, określenie wpływu jej zaangażowania na społeczeństwo oraz zdefiniowanie krótko i długoterminowych korzyści.

Model LGB opiera się na klasycznej analizie nakładów i wyników (input-output-impact):

Analiza SROI (z ang. Social Return on Investment) to opracowane przez New Economics Foundation innowacyjne narzędzie pozwalające na obliczenie tzw. wskaźnika społecznej stopy zwrotu, czyli ekonomicznej, społecznej oraz ekologicznej wartości projektu i jego oddziaływania na interesariuszy.

Unikalność analizy SROI pozwala zatem nie tylko na kompleksowe połączenie klasycznej analizy kosztów z zaletami audytu społecznego, ale także na monetarne zaprezentowanie wszystkich istotnych inwestycji i skutków projektu.

Więcej przydatnych informacji na temat współpracy NGO – Biznes znajdziesz na stronie:

www.csrprofit.com
www.ngo.pl
www.aa1000.pl
www.accountability.org
www.ekonomiaspoleczna.pl
www.pisop.org.pl
www.asbiznesu.pl
www.doradztwocsr.pl
www.odpowiedzialnybiznes.pl
www.instytutfundraisingu.pl
www.wolontariatpracowniczy.pl
www.kampaniespoleczne.pl
www.filantropia.org.pl
www.pmi.org.pl
www.interesariusze.pl
www.globalreporting.org

• posiadające osobowość prawną:
  – stowarzyszenia
  – fundacje
• nieposiadające osobowości prawnej:
  – niezależne grupy mieszkańców
  – koła gospodyń wiejskich
  – uniwersyteckie organizacje studenckie

Podstawową rolą organizacji pozarządowych jest dążenie do umacniania i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego poprzez podejmowanie aktywnych działań na rzecz budowy kapitału społecznego, rozumianego jako promowanie oraz nawiązywanie współpracy z podmiotami wyznającymi podobne wartości.

Wraz z rosnącą pozycją koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu wśród strategii biznesowych polskich przedsiębiorstw coraz częściej mówi się o zawieraniu trwałych partnerstw między NGO a biznesem.

Według ONZ (2003) partnerstwo to dobrowolna i kooperacyjna relacja zawarta pomiędzy różnymi sektorami (np. NGO i biznes) w której partnerzy zgadzają się na połączenie sił w celu podjęcia wspólnych działań.

Według specjalistów ds. CSR zawieranie partnerstw w ramach współpracy międzysektorowej to obecnie jedno z najbardziej efektywnych narzędzi zmierzających do zaspokojenia potrzeb społecznych w takich obszarach jak: edukacja i kultura, zdrowie czy rozwój przedsiębiorczości.

Budując wizerunek profesjonalnej organizacji pozarządowej warto pamiętać o stałym informowaniu swoich interesariuszy o:

Proaktywność jest cechą, którą każda organizacja może samodzielnie wypracować.

Składają się na nią trzy ważne kompetencje:

Przyjęcie w codziennych działaniach postawy proaktywnej niesie ze sobą bogaty wachlarz zalet, które w dłuższej perspektywie mogą przyczynić się m.in. do:

Organizacje pozarządowe, podobnie jak podmioty gospodarcze nie są tworami funkcjonującymi w próżni, lecz elementami pewnej złożonej całości na którą oddziałuje szereg różnorodnych czynników o charakterze mikro i makro ekonomicznym.

W praktyce oznacza to, że podmioty reprezentujące trzeci sektor zmuszone są do szybkiego dostosowywania się do nadchodzących zmian (np. poprzez modyfikację celów lub metod ich realizacji) oraz do uwzględniania ich w procesie tworzenia długoterminowej strategii rozwoju.

Proces zarządzania strategicznego wymaga od organizacji pozarządowych zastanowienia się nad następującymi kwestiami:

Budując wizerunek profesjonalnej organizacji pozarządowej należy również pamiętać o tym, dlaczego istniejemy i do czego dążymy.

Umiejętność formułowania misji, a w dalszej kolejności jej znajomość jest jednym z podstawowych elementów zarządzania strategicznego, który pozwala na określenie tożsamość danej organizacji oraz wyznaczenie głównych kierunków jej rozwoju.

Dobrze skonstruowana misja powinna być:

Orientacja na długofalowe działania to cel coraz większej ilości przedsiębiorstw postrzeganych jako społecznie odpowiedzialne.

Tendencję tą potwierdzają także badania przeprowadzone przez Centrum Przywództwa i Społecznej Odpowiedzialności Biznesu UMK oraz firmę GoodBrand & Company z których wynika, że długoterminowa współpraca preferowana jest zwłaszcza, gdy w grę wchodzi:

Więcej informacji o badaniu: http://www.crnavigator.com/materialy/bazadok/339.pdf

Przedstawiciele biznesu coraz częściej wymagają od organizacji pozarządowych wysokich zdolności komunikacyjnych.

W kontakcie z biznesem pamiętaj aby:

Przed podjęciem decyzji o nawiązaniu współpracy z biznesem warto poświęcić trochę czasu na zbadanie potencjału własnej organizacji.

Praktycznym narzędziem umożliwiających bliższe przyjrzenie się środowisku wewnętrznemu i zewnętrznemu danej organizacji pozarządowej jest m.in. analiza SWOT, która polega na uporządkowaniu dostępnych informacji w czterech kategoriach:

Znajomość swoich atutów, możliwości i ograniczeń to jednak nie wszystko.

Chcąc kompleksowo przygotować się do współpracy z biznesem powinieneś także przyjrzeć się swoich motywacjom.

W procesie tym pomocne mogą okazać się następujące pytania:

Interesariusze (z ang. stakeholders) to grupa różnych podmiotów, najczęściej poszczególnych jednostek, społeczności lub instytucji, które oddziałują na daną organizację (w sposób pośredni lub bezpośredni) i które pozostają pod jej wpływem.

Jednym z najbardziej praktycznych i jednocześnie prostych w zastosowaniu narzędzi pozwalających na kompleksowe zdefiniowanie podmiotów, wywierających największy wpływ na funkcjonowanie danej organizacji jest mapowanie interesariuszy.

Proces mapowania interesariuszy nie ogranicza się jednak wyłącznie do wyszczególnienia kluczowych dla danej organizacji podmiotów.

Narzędzie to pozwala także na określenie:

Wśród kręgu najważniejszych interesariuszy NGO mogą znaleźć się takie podmioty jak:

Więcej informacji znajdziesz w raporcie Wartość Angażowania Interesariuszy (www.raport.csrprofit.com/raport1/)

Znalezienie odpowiedniego partnera do współpracy jest procesem nie tylko wymagającym rzetelnego przygotowania, ale także strategicznego podejścia.

Swoje poszukiwania możesz rozpocząć od:

Przygotowanie oferty współpracy stanowi zazwyczaj pierwszy kontakt NGO z potencjalnym partnerem biznesowym.

Aby jednak okazał się on w pełni pomyślny, pamiętaj aby dokument ten składał się z następujących elementów:

Opracowując ofertę możesz dodatkowo skorzystać z pytań pomocniczych:

Aby zachować profesjonalny wizerunek oferta współpracy powinna zostać sporządzona na papierze firmowym, zawierającym co najmniej logo, adres oraz numer KRS lub NIP danej organizacji pozarządowej.

Pamiętaj również o tym aby oferta była krótka, zwięzła, zbieżna z celami danego przedsiębiorstwa i zaadresowana do konkretnej osoby.

Tą „konkretną osobą” może być np.:

Choć generalnie biznes chwali sobie współpracę z NGO to zdarza się, że natrafia na tym polu na pewne trudności.

Do tych najczęściej wskazywanych zalicza się m.in.:

Przygotowując się do pierwszego spotkania z potencjalnym partnerem należy mieć na uwadze fakt, że biznes rządzi się zupełnie innymi standardami i wymaganiami niż sektor organizacji pozarządowych.

Na pierwszy plan wysuwa się przede wszystkim WIZERUNEK, na który składają się takie elementy jak:

Nie zapominaj jednak, że do spotkania z przedstawicielem biznesu należy przygotować się także od strony merytorycznej.

Przydatnymi dokumentami podczas spotkania mogą okazać się:

Przekonanie biznesu do swojego pomysłu to zazwyczaj spore wyzwanie, zwłaszcza kiedy ma się na to ograniczoną ilość czasu.

Przydatnym rozwiązaniem może okazać się w tym przypadku zaprezentowanie założeń swojego pomysłu w formie praktycznej Karty Projektu.

Karta projektu to krótki dokument, który w jasny oraz przejrzysty sposób ilustruje wizję danego przedsięwzięcia wraz z jego podstawowymi założeniami i celami.

Najczęściej składa się ona z następujących elementów:

Kolejnym istotnym punktem spotkania jest dokładne omówienie z potencjalnym partnerem preferowanych FORM WSPÓŁPRACY.

Do najpopularniejszych form angażowania się biznesu w sferę społeczną zalicza się powszechnie:

Aby współpraca przebiegała zgodnie z zaplanowanymi celami na pierwszym spotkaniu należy także omówić podstawowe zasady komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej.

W tym celu możesz skorzystać z następujących narzędzi:

Dokument ten może składać się z następujących elementów:

Pamiętaj jednak, że umowa o współpracy to tzw. umowa nienazwana i trudno jest wskazać jej uniwersalna wersję tak aby nadawała się ona do zastosowania w każdej sytuacji.

Opuszczenie stołu negocjacyjnego i przystąpienie do wspólnych działań to okres nie tylko bardzo intensywnej pracy i budowania wzajemnego zaufania, ale także czas krystalizowania się celów oraz głównych założeń projektu.

Ogromną rolę na tym etapie odgrywa MONITORING DZIAŁAŃ.

Monitoring to proces oparty na systematycznym gromadzeniu danych odnoszących się w sposób bezpośredni lub pośredni do przebiegu poszczególnych etapów projektu.

Jego celem jest z jednej strony zbadanie, czy realizacja danego przedsięwzięcia przebiega zgodnie z zaplanowanym wcześniej harmonogramem i budżetem, a z drugiej strony znalezienie odpowiedzi na pytanie czy udaje mu się osiągnąć zamierzone rezultaty.

Monitoring działań niesie ze sobą także szereg korzyści. Pozwala m.in. na:

Monitorowanie wyników i stosowanych praktyk – działania zapobiegające i korygujące – audyty wewnętrzne – kontynuacja dialogu z interesariuszami.

Etapem podsumowującym współpracę biznesu i NGO jest ewaluacja zrealizowanego wspólnie przedsięwzięcia, czyli dokonanie oceny efektywności projektu według wcześniej zdefiniowanych kryteriów oraz porównanie osiągniętych rezultatów ze wstępnymi zamierzeniami.

Ewaluacja projektu, podobnie jak monitoring działań nie może obejść się bez zbierania szczegółowych informacji na temat przebiegu poszczególnych etapów projektu.

Do najpopularniejszych metod zbierania danych zalicza się m.in.:

O ile analiza klasycznych danych ekonomicznych nie przysparza organizacjom pozarządowym większego problemu to sporym wyzwaniem okazuje się już zmierzenie zaangażowania społecznego oraz jego oddziaływania na społeczeństwo.

Rozwiązaniem tego problemu może okazać się zastosowanie modelu LGB lub analizy SROI.

Model LGB to opracowane 20 lat temu przez London Benchmarking Group skuteczne narzędzie pozwalające na całościowe zmierzenie zaangażowania społecznego danej organizacji, określenie wpływu jej zaangażowania na społeczeństwo oraz zdefiniowanie krótko i długoterminowych korzyści.

Model LGB opiera się na klasycznej analizie nakładów i wyników (input-output-impact):

Źródło: http://www.doradztwocsr.pl/lbg-model.php (z dnia 31.01.2015)

Analiza SROI (z ang. Social Return on Investment) to opracowane przez New Economics Foundation innowacyjne narzędzie pozwalające na obliczenie tzw. wskaźnika społecznej stopy zwrotu, czyli ekonomicznej, społecznej oraz ekologicznej wartości projektu i jego oddziaływania na interesariuszy.

Unikalność analizy SROI pozwala zatem nie tylko na kompleksowe połączenie klasycznej analizy kosztów z zaletami audytu społecznego, ale także na monetarne zaprezentowanie wszystkich istotnych inwestycji i skutków projektu.

Więcej przydatnych informacji na temat współpracy NGO – Biznes znajdziesz na stronie:

www.csrprofit.com
www.raport.csrprofit.com/raport1/
www.ngo.pl
www.aa1000.pl
www.accountability.org
www.ekonomiaspoleczna.pl
www.pisop.org.pl
www.asbiznesu.pl
www.doradztwocsr.pl
www.odpowiedzialnybiznes.pl
www.instytutfundraisingu.pl
www.wolontariatpracowniczy.pl
www.kampaniespoleczne.pl
www.filantropia.org.pl
www.pmi.org.pl
www.interesariusze.pl
www.globalreporting.org;